Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) seçim kararları ile Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi’nde uygulanacak seçim takvimi yürürlüğe girdi.
Resmi Gazete’de piyasaya sürülen seçim takvimine bakılırsa; cumhurbaşkanı adaylığı için siyasal partilerce YSK’ya yapılacak adaylık başvuruları 19 Mart Pazar günü başlamış olacak, 23 Mart Perşembe günü saat 17.00’de sona erecek. 31 Mart Cuma günü, Cumhurbaşkanı kati aday sıralaması Resmi Gazete’de yayımlanacak. Aynı gün Cumhurbaşkanı seçimi için propaganda periyodu de başlamış olacak.
13 Mayıs Cuma günü seçim propagandası sona erecek. Milletvekili aday listeleri ise 19 Nisan Çarşamba günü Resmi Gazete’de yayımlanarak kesinleşecek.
24 Mart Cuma günü, ittifak yaparak seçime katılma sonucu alan siyasal partilerin genel başkanlarının imzalarını ihtiva eden ittifak protokolünü YSK’ya teslim etmelerinin son günü. 20 Mart Pazartesi günü, seçmen listeleri askıya çıkarılacak. Bu listeler, 2 Nisan Pazar günü askıdan indirilecek. Askıdaki listelere yapılacak itirazlar 3 Nisan günü karara bağlanacak.
14 Mayıs Pazar günü Cumhurbaşkanı Seçimi ile 28’inci Dönem Milletvekili Genel Seçimi için oy kullanılacak. Cumhurbaşkanı seçimi için adaylar ilk turda kafi oy alamazlar ise ikinci tur 28 Mayıs Pazar günü yapılacak.
Yurt haricinde ve gümrük kapılarında oy verme işlemi 27 Nisan’da başlamış olacak. Yurt haricinde oy verme işlemi 9 Mayıs Salı günü sona erecek. Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci tura kalması halinde yurt haricinde ve gümrük kapılarında oy verme işlemi 20 Mayıs Cumartesi günü başlamış olacak, 24 Mayıs Çarşamba günü sona erecek.
31 Mart 2022’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden oy çokluğuyla geçen yasa neticesinde bir partinin meclise girebilmesi için gereksinim duyulan seçim barajı yüzde 10’dan yüzde 7’ye düşürüldü. Bağımsız adaylar için baraj uygulaması bulunmuyor. siyasal partiler, meclise girmek için tek başlarına yada öteki siyasal partilerle ittifak içine girerek toplam yüzde 7 oy almak zorunda.
Bir sandıkta oy kullanacak seçmen sayısı il ve ilçelerde 360 ila 380 kişi olacak. Köylerde seçmen sayısının 400’ü aşmaması halinde bir sandıkta oy kullanılabilecek. Tüm ülkede kurulacak sandık sayısının 200 bini aşacağı tahmin ediliyor. 2018 seçimlerinde sandık sayısı 194 bin idi.
derhal derhal 2023 Türkiye seçimleri için kesinleşmiş bir seçmen sayısı açıklanmadı fakat seçmen sayısının 60 milyonu bulacağı tahmin ediliyor. 2018 seçimlerinde seçmen sayısı 56,3 milyondu. 31 Aralık’ta 2022 zamanı itibarıyla Türkiye’de nüfusa kayıtlı toplam 85.279.553 kişi var. 2022 TÜİK Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi neticeleri’na bakılırsa; Türkiye’de 18 milyon 735 bin 111 kişi 0-14 yaş aralığında; 58 milyon 092 bin 773 kişi 15-64 yaş aralığında ve 8 milyon 451 bin 669 kişi ise 65 yaş ve üstü.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) kararlarına bakılırsa 14 Mayıs’taki seçimlere 36 siyasal parti katılacak. hakkaniyet Birlik Partisi. Seçime girecek partiler şunlar olacak: hakkaniyet Birlik Partisi, hakkaniyet Partisi, AK Parti, Anavatan Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Büyük Türkiye Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrasi ve Atılım Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Parti, Emek Partisi, Gelecek Partisi, Genç Parti, Güç Birliği Partisi, Hak ve Özgürlükler Partisi, Halkın Kurtuluş Partisi, Halkların Demokratik Partisi, Hür Dava Partisi, İYİ Parti, Memleket Partisi, Millet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, ulusal Yol Partisi, mutluluk Partisi, Sol Parti, Türkiye değişim Partisi, Türkiye İşçi Partisi, Türkiye Komünist Hareketi, Türkiye Komünist Partisi, Vatan Partisi, tekrardan Refah Partisi, Yenilik Partisi, Yeni Türkiye Partisi, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi ve Zafer Partisi.
14 Mayıs seçimleri, Cumhuriyet tarihinde en oldukça ittifakın katılmış olduğu seçim olma hususi durumunu taşıyacak. Şu ana kadar da dört cumhurbaşkanı talibi çıktı. Seçimlere Cumhur İttifakı, Millet İttifakı, Emek ve Özgürlük İttifakı ve Ata İttifakı adı altında dört ayrı ittifak katılacak. Cumhur İttifakı Recep Tayyip Erdoğan’ı, Millet İttifakı Kemal Kılıçdaroğlu’nu, Ata İttifakı Sinan Oğan’ı cumhurbaşkanı talibi olarak deklare etti. Emek ve Özgürlük İttifakı derhal derhal resmen bir aday göstermedi.
Yüksek Seçim Kurulunun (YSK), nüfus verileri kapsamında illerin milletvekili sayıları dağılım tablosuna bakılırsa, Kocaeli ve Sakarya’nın milletvekili sayısı birer arttı, Tunceli ve Bayburt’un milletvekili sayısı birer azaldı. Kocaeli’nin vekil sayısı 13’ten 14’e, Sakarya’nın 7’den 8’e çıktı. Tunceli ve Bayburt’un çıkaracağı milletvekili sayısı 2’den 1’e düştü.
Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı’nın duyuru etmiş olduğu 31 Aralık 2022 yılı nüfus bilgilerine bakılırsa, 18’den fazla milletvekili çıkaracak iller İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa olacak. İstanbul’un 98 milletvekili ile 3, Ankara’nın 36 milletvekili ile 3, İzmir’in 28 milletvekili ile 2 ve Bursa’nın da 20 milletvekili ile 2 seçim çevresine bölündüğü kaydedildi.
İllere bakılırsa milletvekili sayıları şu şekilde olacak: “Adana 15, Adıyaman 5, Afyonkarahisar 6, Ağrı 4, Amasya 3, Antalya 17, Artvin 2, Aydın 8, Balıkesir 9, Bilecik 2, Bingöl 3, Bitlis 3, Bolu 3, Burdur 3, Bursa 20, Çanakkale 4, Çankırı 2, Çorum 4, Denizli 7, Diyarbakır 12, Edirne 4, Elazığ 5, Erzincan 2, Erzurum 6, Eskişehir 6, Gaziantep 14, Giresun 4, Gümüşhane 2, Hakkari 3, Hatay 11, Isparta 4, Mersin 13, Kars 3, Kastamonu 3, Kayseri 10, Kırklareli 3, Kırşehir 2, Konya 15, Kütahya 5, Malatya 6, Manisa 10, Kahramanmaraş 8, Mardin 6, Muğla 7, Muş 3, Nevşehir 3, Niğde 3, Ordu 6, Rize 3, Samsun 9, Siirt 3, Sinop 2, Sivas 5, Tekirdağ 8, Tokat 5, Trabzon 6, Şanlıurfa 14, Uşak 3, Van 8, Yozgat 4, Zonguldak 5, Aksaray 4, Karaman 3, Kırıkkale 3, Batman 5, Şırnak 4, Bartın 2, Ardahan 2, Iğdır 2, Yalova 3, Karabük 3, Kilis 2, Osmaniye 4 ve Düzce 3.” ek olarak Ankara 3, Bursa 2, İstanbul 3, İzmir ise 2 seçim bölgesine ayrılacak.
Binlerce vatandaşın yaşamını yitirmiş olduğu zelzele felaketi sonrasında 3 milyon civarında yurttaş bölge dışındaki illere gitti. Göç edenlerin averaj 1,5 milyonunun seçmen olduğu tahmin ediliyor. Bu tahminler vatandaşların cep telefon sinyalleri, e-devlet, banka hesapları benzer şekilde dijital ortamdaki işlemlerine dayanarak yapılıyor. Depremzede vatandaşların oylarını kullanmalarını sağlamak için de tam bir seferberlik başlatıldı. 20 Mart evveliyatına kadar devam edecek adres güncellemeleri için İçişleri Bakanlığı tarafınca vatandaşın cep telefonuna sık sık mesajlar gönderilerek lüzumlu işlemleri yapmaları isteniyor.
Depremlerden etkilenen bölgede 11 il seçim, 140’ın üstünde ilçe seçim kurulu bulunuyor. averaj 9 milyon seçmenin bulunmuş olduğu bölgenin 96 milletvekilini kapsadığı belirtiliyor.
Nisan ayında üniversitelerin yüzü yüze eğiteme geçmesi halinde seçmen listeleri 2 Nisan’a kadar askıda kalacağı için itiraz edip okullarının olduğu yerde oy kullanabilecekler.
